Afgelopen voorjaar heeft u mee kunnen doen aan de enquête ‘kerk in het dorp’.[1] De afgelopen maanden heeft u in het kerkblad en op de website al iets kunnen lezen over de uitkomsten. In deze vierde aflevering Kerk in het dorp.
Zichtbare kerk
Is de hervormde kerk van betekenis voor de samenleving van Schildwolde, Hellum, Overschild en Noordbroek? De helft van de respondenten lijkt dit te betwijfelen. Door het kleine aantal mensen is de kerk een marginaal verschijnsel waar je in het dagelijks leven weinig van merkt. Een deel van de respondenten vermoedt dat de kerk voor mensen van betekenis kan zijn om samen geloof te delen en door onderling meeleven. Daarnaast wordt de betekenis van het kerkgebouw een aantal keer genoemd als middelpunt van het dorp. Kerkleden denken dat de kerk wint aan betekenis door (samenwerking rondom) activiteiten als kinderpaaswake, kerstnachtdiensten en de kerstkuier.
Hoe zou de betekenis van de kerk voor het dorp dan vergroot kunnen worden?
- door mensen die hulp nodig hebben te ondersteunen, ook mensen die niet in de kerk komen. Daarbij wordt ook gewezen op de toenemende zorgvraag, ontwikkelingen in de jeugdzorg en de WMO.
- door een plek te bieden voor stilte, ontmoeting en gesprek. De kerk kan “letterlijk een plaats zijn waar je terecht kunt” bij belangrijke momenten in het persoonlijk leven en bij ingrijpende gebeurtenissen dichtbij of verder weg.
- door het kerkgebouw open te stellen als sociaal en cultureel ontmoetingscentrum, waar diverse activiteiten plaats kunnen vinden, zoals in Hellum, Noordbroek en Overschild al gebeurd.
- door gezamenlijk met andere organisaties activiteiten te organiseren. Gedacht zou kunnen worden aan bijvoorbeeld een oogstviering met de school. Zo kan “de gemeenschapszin, veiligheid en verdraagzaamheid van de dorpsgemeenschap behouden en bevorderd worden”
Samenwerking
Dan moet je weten met welke organisaties de kerk raakvlakken heeft. Wie zouden samenwerkingspartners kunnen zijn? In Hellum wordt gedacht naar dorpsverengingen, zoals dorpshuis, aan dorpsbelangen en de actviteitencommissie; culturele organisaties zoals Helmster Klokkeluider en muziekverenigingen en de school. In Noordbroek vindt samenwerking plaats via de rondleiders en worden verder nog culturele organisaties, Vrouwen van nu en de school genoemd. In Schildwolde wordt gekeken naar de burgerlijke gemeente, de school en maatschappelijke organisaties als buurtzorg, voedselbank, schuldhulpverlening en vluchtelingenorganisaties.
Het is opvallend dat samenwerking met andere kerkgenootschappen, zoals de vrijgemaakte kerk in Schildwolde door kerkleden nauwelijks wordt genoemd. Terwijl vrijgemaakten wel de indruk hebben dat de hervormde kerk open staat voor samenwerking. Er wordt verwezen naar de contacten tussen de predikanten, onder andere rondom de aardbevingen. Verder wordt de gezamenlijke organisatie van de kerstnachtdienst en de oogstdienst genoemd. Deze activiteiten zijn belangrijk voor de sociale cohesie in de dorpen. In de feesttent in Schildwolde komen met kerst verschillende groepen met elkaar in contact. In Hellum was kerstnacht 2014 een moment dat kerkgangers en buitenkerkelijken elkaar op een andere manier tegenkwamen. Daarbij was bijzonder om te zien hoe de adventsvieringen van de basisschool verweven werden met de kerstnachtviering. En in 2013 was het voor bewoners in Overschild die normaal niet of elders naar de kerk gaan heel bijzonder om eens een keer in eigen dorp naar de kerk te kunnen.
De enquête is ingevuld door 60 kerkleden en door 56 niet-leden. 49 respondenten wonen in Hellum-Siddeburen, 39 in Schildwolde-Overschild, 5 in Slochteren, 23 in Noordbroek. Daarnaast hebben 71 leden van de vrijgemaakte kerk de enquête ingevuld.